Rwa kulszowa
Przeszywający ból, który pojawia się nieoczekiwanie po wykonaniu gwałtowniejszego ruchu i ustępuje tylko po to, aby za jakiś czas znowu powrócić – właśnie o takiej dolegliwości znaczny odsetek społeczeństwa potrafi opowiadać godzinami. Bardzo często okazuje się, że jego przyczyną jest ucisk na nerwy rdzeniowe, z których składa się nerw kulszowy. Sama dolegliwość nosi w związku z tym nazwę rwy kulszowej i choć towarzyszy człowiekowi od dziesięcioleci i jest przedmiotem badań medycznych z wykorzystaniem najnowocześniejszego sprzętu, nieustannie wzbudza kontrowersje. Pacjenci są jednak coraz bardziej świadomi tego, że rwa kulszowa nie jest już wyrokiem, a z jej atakami można walczyć.
Największym nerwem obwodowym człowieka jest nerw kulszowy, na który składają się nerwy rdzeniowe L4, L5 lub S1. Zespół objawów związanych z uciskiem na te właśnie nerwy (lub na przebieg nerwu kulszowego) nazywany jest rwą kulszową. To po prostu dotkliwy ból pleców w okolicy lędźwiowej promieniujący wzdłuż kończyny dolnej i paraliżujący całe ciało. Należy dodać, iż nie jest to choroba, a statystyka pokazuje, że częściej dotyka mężczyzn niż kobiety.
Objawy rwy kulszowej
- silny, ostry i przeszywający ból pleców w ich odcinku lędźwiowym, który promieniuje wzdłuż całego nerwu kulszowego przez pośladek aż do uda i podudzia (a czasem nawet do stopy),
- ból ten może pojawić się nagle, np. po podniesieniu czegoś ciężkiego, po gwałtownym ruchu, potknięciu się itp.,
- każda próba ruchu staje się bolesna,
- ból nasila się podczas kaszlu, napinania mięśni brzucha, przy skłonach, unoszeniu wyprostowanej kończyny,
- może pojawić się także słabsze czucie, osłabienie siły mięśni podudzia i stopy,
- czas trwania bólu i częstotliwość, z jaką nawracają, są różne i zależą przede wszystkim od przyczyn tegoż bólu.
Zobacz: Objawy rwy kulszowej
Przyczyny rwy kulszowej
Brak jednoznacznie ustalonej przyczyny występowania rwy kulszowej. Badanie radiologiczne najczęściej ujawnia zmiany zwyrodnieniowe w krążkach międzykręgowych, które odpowiedzialne są za amortyzację pracy kręgosłupa. Przyczyny zmian zwyrodnieniowych to najczęściej: zła postawa, nadmierne obciążanie kręgosłupa, złe warunki pracy. Ponadto czynnikiem, który może spowodować atak bólu, jest również obciążenie kręgosłupa spowodowane zbyt dużą wagą ciała i otyłością. Przyczyną może być też zbyt intensywny wysiłek fizyczny. Chodzi o osoby, które na co dzień nie wykazują zbytniej aktywności fizycznej i nagle zaczynają forsownie ćwiczyć. Mięśnie kręgosłupa i brzucha są na tyle słabe, że nie mogą prawidłowo podtrzymywać kręgosłupa i dochodzi do wybrzuszenia krążków międzykręgowych. Ataki korzonków częściej dotykają osoby, których dieta uboga jest w sole mineralne, wapń i witaminy. Do rzadszych przyczyn ataku rwy kulszowej zaliczyć możemy oziębienie części lędźwiowo- krzyżowej kręgosłupa, np. wejście do zimnej wody po opalaniu w słoneczny i upalny dzień. Inną przyczyną może być również miejscowy stan zapalny i niektóre zakaźne choroby.
Zobacz: Przyczyny rwy kulszowej
Kogo dotyka choroba?
Statystyki potwierdzają, że rwa kulszowa atakuje przede wszystkim osoby, które przekroczyły już trzydziesty rok życia, odsetek mężczyzn zmagających się z tą chorobą jest zaś wyższy niż odsetek kobiet. Mylą się jednak ci z nas, którzy na podstawie przytoczonych tu danych wyciągają wnioski mówiące o tym, że teraz mogą już odetchnąć z ulgą i zapomnieć o ryzyku związanym z nadmiernym obciążeniem kręgosłupa.
Zobacz: Kogo dotyka choroba?
Leczenie rwy kulszowej
Leczenie rwy kulszowej może odbywać się w domu lub w gabinecie fizjoterapeutycznym. Na pewno w przypadku wystąpienia dolegliwości powinno się przez dwa dni ograniczyć aktywność i więcej czasu spędzać w pozycji leżącej. Brak aktywności jednak nie powinien trwać zbyt długo, gdyż może spowodować nasilenie bólu. Do domowych sposobów na złagodzenie bólu rwy kulszowej zaliczyć możemy m. in.: zimne okłady stosowane kilka razy dziennie przez około 20 minut, ciepłe okłady stosowane kilka dni od momentu pojawienia się dolegliwości, przyjmowanie leków przeciwbólowych (np. Apap) lub przeciwzapalnych (np. Ibuprom), ćwiczenia fizyczne polegające na rozciąganiu (wykonywane dopiero po ustąpieniu najsilniejszego bólu, po zastosowaniu środków farmakologicznych). Leki mogą zmniejszyć intensywność bólu, ale nie można ich stosować zbyt długo, gdyż mogą wystąpić skutki uboczne (np. wymioty, nudności, uszkodzenie wątroby). Złotym środkiem niech będzie połączenie aktywności fizycznej i leków.
Oprócz domowych sposobów leczenia rwy kulszowej lekarz może również zalecić zabiegi fizjoterapeutyczne, które polegać mają przede wszystkim na korekcji wad postawy i wzmocnieniu mięśni (głównie kręgosłupa). Ponadto stosować można też hydromasaże, terapię ultradźwiękami i inne zabiegi fizjoterapeutyczne. Jeżeli zawiodą domowe sposoby, a zabiegi w gabinecie fizjoterapeuty nie pomagają, lekarz może zadecydować o podaniu zastrzyków z glikokortysteroidów (GKS), które zahamują stan zapalny nerwu. Wadą takiego rozwiązania jest to, że przynosi tylko czasową ulgę i nie może być stosowane przewlekle. W skrajnych przypadkach, gdy mamy do czynienia z osłabieniem czucia lub siły mięśniowej, gdy pojawiają się problemy z kontrolowaniem oddawania moczu lub stolca, lekarz może zadecydować o konieczności leczenia operacyjnego. Operacja wówczas polega na usunięciu tej części dysku, która uciska na nerw.
Zobacz: Leczenie rwy kulszowej
Jak zapobiegać rwie kulszowej?
Profilaktyka powinna polegać przede wszystkim na korekcji wad postawy ciała. Ponadto:
- prawidłowo należy podnosić ciężary (z przysiadu i z prostymi plecami),
- częste leżenie na plecach na twardym podłożu z lekko uniesionymi nogami pozwala odpocząć kręgosłupowi,
- lepiej używać twardego materaca i niewielkiej poduszki pod głowę,
- plecak lub walizka na kółkach zamiast noszenia ciężarów w rękach,
- ćwiczenia wzmacniające mięśnie pleców.
Więcej na temat chorób kręgosłupa i pleców...
Czym jest reumatoidalne zapalenie stawów - Reumatoidalne zapalenie stawów (łac. arthritis rheumatoidea, ang. rheumatoid arthritis), inaczej zwane także gośćcem przewlekle postępującym, to choroba układowa tkanki łącznej, o charakterze zapalnym, przewlekłym i autoimmunologicznym.
Przyczyny reumatoidalnego zapalenia stawów - Przyczyny choroby wciąż są nieznane. Lekarze zwracają jednak uwagę na znaczny udział czynników środowiskowych i genetycznych w jej patogenezie [...]
Leczenie RZS - Terapia RZS ma za zadanie doprowadzić do pełnej remisji choroby przez zatrzymanie bólu związanego z czynnikiem zapalnym, wyeliminowanie sztywności porannej i zmęczenia [...]
Skolioza - [...] obiegowe wyjaśnienie mówiące o tym, że skolioza to boczne skrzywienie kręgosłupa okazuje się być mitem, który utrwalany jest przez dziesięciolecia, mówiąc o skoliozie w rzeczywistości mamy bowiem do czynienia ze skrzywieniem trójpłaszczyznowym.
Osteoporoza pierwotna - Osteoporoza pierwotna przyjmuje zazwyczaj postać uogólnioną, a lekarze są w stanie rozróżnić przynajmniej kilka jej rodzajów. [...]
Osteoporoza wtórna - Osteoporoza wtórna jest konsekwencją licznych chorób atakujących pacjentów w różnym wieku. Jej leczenie jest możliwe jedynie wówczas, gdy lekarz prowadzący pacjenta pozostaje [...]